بررسی تأثیر عملیات احداث هلالی آبگیر بر خصوصیات پوشش گیاهی در مرتع کمرک تفتان

Authors

مسعود ریگی

کارشناس ارشد مرتعداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری سیستان وبلوچستان عبدالباسط پاکزاد

کارشناس ارشد مرتعداری علیرضا مسعودی پور

کارشناس مرتعداری

abstract

طرح های ذخیره نزولات و عملیات توسعه رطوبت در سطح مراتع با اهداف مختلف به اجرا درمی آید. در مناطق خشک که محدودیت رطوبت یکی از مهم ترین عوامل محدودکننده پوشش گیاهی شناخته می شود هر گونه اقدام در جهت توسعه رطوبت و استحصال آب باران می تواند عامل توسعه پوشش گیاهی باشد. در این مطالعه اثر یکی از این اقدامات، یعنی اجرای عملیات هلالی آبگیر بر ویژگی های عملکردی پوشش گیاهی و به ویژه گونه کلید منطقه، 11سال پس از اجرا، بررسی گردید. به این منظور در هر یک از مناطق شاهد و اجرای عملیات هلالی آبگیر یک منطقه معرف در نظر گرفته شد. در هر یک از این مناطق، تعداد 14 ترانسکت 400متری و بر روی هر ترانسکت تعداد 2 پلات 8 مترمربعی مستقر و پس از درج لیست گونه های موجود در هر قاب، درصد تاج پوشش، تعداد پایه، ابعادگیاه و میزان لاشبرگ به تفکیک گونه ثبت گردید. مقایسه با استفاده از آزمون t مستقل صورت گرفت. نتایج نشان داد که در اثر اجرای پروژه پوشش تاجی از 9/11 به 56/20 درصد، تولید از 18/3 به 22/5 گرم در مترمربع، میزان لاشبرگ از 8/0 به 29/1 گرم در مترمربع افزایش داشته است. همچنین اجرای عملیات سبب افزایش تاج پوشش، تراکم و حجم توده زنده سرپای گونه artemisia santolina  شده و تراکم گونه مهاجم hammada salicornica  کاهش یافته است. اختلاف تاج پوشش کل، تاج پوشش گونه کلید، تولید ماده خشک و لاشبرگ در سطح 05/0 معنی دار است. از طرفی تغییرات تراکم و حجم توده زنده سرپای این گونه اختلاف معنی دار در سطح 01/0 را نشان داد. در ترکیب گیاهی نیز سهم گونه کلید افزایش و سهم گونه مهاجم کاهش یافته است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی تأثیر عملیات احداث هلالی‌آبگیر بر خصوصیات پوشش گیاهی در مرتع کمرک تفتان

طرح‌های ذخیره‌نزولات و عملیات توسعه‌ رطوبت در سطح مراتع با اهداف مختلف به‌اجرا درمی‌آید. در مناطق‌خشک که محدودیت رطوبت یکی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده پوشش‌گیاهی شناخته می‌شود هر‌گونه اقدام در جهت توسعه ‌رطوبت و استحصال آب‌ باران می‌تواند عامل توسعه ‌پوشش‌گیاهی باشد. در این مطالعه اثر یکی از این اقدامات، یعنی اجرای عملیات هلالی‌آبگیر بر ویژگی‌های عملکردی پوشش‌گیاهی و به‌ویژه گونه‌کلید منطقه، 1...

full text

بررسی تأثیر احداث هلالی آبگیر بر برخی پارامترهای پوشش گیاهی و خاک در مراتع سراوان (استان سیستان و بلوچستان)

تأثیر غیر قابل انکار رطوبت در احیای پوشش گیاهی مناطق خشک و نیمه‌خشک و نقش مؤثر سازه‌های مکانیکی کوچک در جمع‌آوری آب باران باعث احداث سازۀ مکانیکی هلالی آبگیر در سطح قابل توجهی از مراتع استان سیستان و بلوچستان گردیده است. از آنجایی‌که ارزیابی تغییرات در اکوسیستم‌های مرتعی پس از اجرای عملیات اصلاح و احیاء برای تعیین اثرهای مثبت و یا منفی آن ضروری است، لذا این مطالعه به‌منظور بررسی اثرات احداث ساز...

full text

تأثیر جمع آوری آب باران به روش هلالی آبگیر بر احیاء پوشش گیاهی مرتع تنگندام شهرستان زاهدان

چکیده یکی از راه های مهم سازگاری با خشکی و جلوگیری از روند بیابان زایی، استفاده مفید از منابع آب است و باید سعی کرد تا حتی الامکان از ریزش های جوی و جریان های سطحی به نحو مطلوب استفاده شود. در همین راستا جمع آوری آب باران و احداث هلالی آبگیر در سطح قابل توجهی از مراتع استان سیستان و بلوچستان ایجاد گردیده است. از آنجایی که ارزیابی تغییرات در اکوسیستم های مرتعی پس از اجرای عملیات اصلاح و احیاء ب...

بررسی تأثیر عملیات مختلف اصلاح مرتع بر برخی فاکتورهای خاک و پوشش گیاهی (مطالعه موردی: مراتع منطقه چاه ماری بهبهان)

مطالعه حاضر به منظور بررسی تاثیر عملیات اصلاحی مرتع شامل بوته­کاری، بذرپاشی توأم با ذخیره نزولات و بذرپاشی بدون ذخیره نزولات بر روی برخی از خصوصیات پوشش گیاهی و خاک مراتع چاه ماری شهرستان بهبهان انجام گرفته است. نمونه­برداری پوشش گیاهی به صورت تصادفی سیستماتیک با تعداد 60 پلات یک متر­مربعی در امتداد ترانسکت 100 متری، در هر سایت و پس از حفر پروفیل، نمونه­برداری از سطح 30-0  و 60-30 سانتی­متری خا...

full text

بررسی شاخصهای سطح خاک و ویژگیهای عملکردی مرتع با استفاده از روش تحلیل عملکرد چشم‌انداز (LFA) (مطالعه موردی: مراتع سرچاه عماری بیرجند)

فعالیت­های مدیریتی ازقبیل قرق و احداث هلالی آبگیر تأثیر زیادی بر شاخصهای سطح خاک و ویژگیهای عملکردی مراتع می­گذارد. برای بهره­برداری مستمر و پایدار از مرتع، این تغییرات باید شناخته و مدیریت شوند. شاخصهای سطح خاک و ویژگیهای عملکردی مرتع به محققان کمک می­کنند که در مورد اثرهای فعالیت­های مدیریتی اعمال شده، قضاوت نمایند. هدف از این تحقیق بررسی تأثیر فعالیتهای اصلاحی قرق و احداث هلالی آبگیر بر شاخص...

full text

تأثیر احداث سامانه هلالی آبگیر بر تولید گیاهان مرتعی و برخی خصوصیات خاک در مناطق خشک (مطالعه موردی: مراتع استپی شهرستان سربیشه)

  یکی از روش‏های مهم اصلاح مراتع و افزایش تولید علوفه در آن‌ها، ذخیره نزولات آسمانی در خاک با استفاده از راه‌های مختلفی مانند احداث هلالی‌های آبگیر است. در این پژوهش اثر این سامانه در رابطه با تغییر تولید گیاهان مرتعی و نیز رطوبت و بافت خاک مورد بررسی قرار گرفت. نمونه‌گیری از خاک و پوشش گیاهی به­روش سیستماتیک- تصادفی و در راستای سه ترانسکت عمود بر شیب غالب منطقه مورد مطالعه انجام شد. برای انداز...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهش های آبخیزداری

جلد ۲۷، شماره ۲، صفحات ۱۴۷-۱۵۳

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023